Psikolojik Danışmanlık Alanları
Yetişkin Bireysel Psikoterapi
YETİŞKİN TERAPİSİ; 18 yaş ve üzeri bireylerin karşılaştıkları zihinsel, duygusal, davranışsal ve ilişkisel sorunlarla başa çıkmalarına yardımcı olmak için tasarlanmış bir psikoterapi formudur. Bu süreçte, yetişkinlerin kişisel büyüme, öz farkındalık ve yaşam kalitesinin iyileştirilmesi hedeflenir. Yetişkin terapisinde ele alınabilecek bazı yaygın konular ve problemler şunlar olabilir:
-
Depresyon ve Anksiyete: Bu iki durum yetişkinler arasında en yaygın ruhsal sağlık sorunlarından bazılarıdır ve kişinin günlük işlevselliğini ciddi şekilde etkileyebilir.
-
İlişki ve Aile Sorunları: Evlilik ve çift terapisi, aile içi çatışmalar, boşanma veya ayrılık süreçleri ve ebeveynlik zorlukları gibi konular bu alanda ele alınır.
-
İş ve Kariyer Stresi: Kariyer hedefleri, iş yerinde stres, işsizlik veya meslek değişikliği gibi konular yetişkinler için önemli stres kaynakları olabilir.
-
Bağımlılık ve Madde Kullanımı: Alkol, uyuşturucu, kumar ve internet bağımlılığı gibi sorunlar, bireyin yaşamını ve ilişkilerini olumsuz etkileyebilir.
-
Özgüven ve Beden İmajı Sorunları: Yetişkinler de özgüven eksikliği ve beden imajı sorunlarından etkilenebilir, bu da sosyal ilişkileri ve genel yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir.
-
Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) ve Geçmişte Yaşanan Travmalar: Çocukluk dönemi dahil geçmişte yaşanan travmatik olaylar, yetişkin yaşamında ruhsal sağlık sorunlarına yol açabilir.
-
Yas ve Kayıp: Sevdiklerinin kaybı, ilişkilerin bitmesi veya yaşamın önemli dönüm noktalarıyla başa çıkmak, yas ve kayıp konularının terapide ele alınmasını gerektirebilir.
-
Kişilik Bozuklukları: Borderline, narsistik ve kaçınmacı kişilik bozuklukları gibi durumlar, bireyin ilişkilerini ve genel yaşam kalitesini etkileyebilir.
-
Yeme Bozuklukları: Anoreksiya, bulimiya ve yeme bozukluğu olmayan aşırı yeme gibi yeme bozuklukları, fiziksel sağlığı ve psikolojik refahı tehdit edebilir. Yetişkinlerde kullanılan bazı terapi yöntemleri ise;
Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Düşünce, duygu ve davranışlar arasındaki bağlantıları ele alır. Anksiyete, depresyon, obsesif kompulsif bozukluk (OKB) ve panik bozukluk gibi sorunlar için etkilidir.
Travma Odaklı Terapiler: Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) ve diğer travma sonrası reaksiyonları ele alır. EMDR (Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme) gibi özel teknikler kullanabilir.
İnsan Merkezli Terapiler: Bireyin kendini gerçekleştirmesi ve kişisel büyüme için bir ortam sağlar. Duygusal bozukluklar ve kişisel gelişim konuları için uygundur.
Çözüm Odaklı Kısa Terapi: Bireyin mevcut sorunlarını ve gelecekteki hedeflerini çözme odaklı bir şekilde ele alır. Çoğunlukla belirli sorunlar veya yaşam değişiklikleri için kullanılır.
Ergen Terapisi
ERGEN TERAPİSİ; genellikle 12-18 yaş arasındaki gençlerin yaşadığı zihinsel, duygusal ve sosyal sorunlarla başa çıkmalarına yardımcı olan özelleştirilmiş bir psikoterapi formudur. Bu dönem, kimlik gelişimi, özgüven ve bağımsızlık gibi konularda önemli değişikliklerin yaşandığı bir zamanı temsil eder ve ergenler için zorlayıcı olabilir. Ergen terapisinde ele alınan bazı yaygın problemler şunlardır:
-
Akran Baskısı ve Sosyal Sorunlar: Ergenler, arkadaş gruplarından ve sosyal medyadan gelen baskılarla başa çıkmak zorundadır. Bu, uyum sağlama, reddedilme korkusu ve sosyal izolasyon gibi sorunlara yol açabilir.
-
Akademik Stres ve Okul Sorunları: Sınav kaygısı, ödev yükü ve gelecekle ilgili kararlar (örneğin, üniversite seçimi) ergenler üzerinde önemli bir stres kaynağı olabilir.
-
Aile İçi Çatışmalar: Bağımsızlık arayışı ve yetişkinlik sürecine geçiş, ergenler ile ebeveynleri arasında anlaşmazlıklara ve çatışmalara neden olabilir.
-
Özgüven ve Beden İmajı Sorunları: Ergenler, fiziksel değişiklikler ve kendileri ile akranları arasındaki karşılaştırmalar nedeniyle özgüven sorunları ve beden imajı problemleri yaşayabilirler.
-
Ruhsal Sağlık Sorunları: Depresyon, anksiyete, yeme bozuklukları ve obsesif kompulsif bozukluk (OKB) gibi ruhsal sağlık sorunları ergenlik döneminde ortaya çıkabilir veya şiddetlenebilir.
-
Madde Kullanımı ve Riskli Davranışlar: Bazı ergenler, stresi yönetmek veya akranlarına uyum sağlamak amacıyla alkol, uyuşturucu kullanımı ve diğer riskli davranışlara yönelebilir.
-
Kimlik ve Cinsellik Sorunları: Ergenler, cinsel yönelim, cinsiyet kimliği ve kişisel kimliklerine dair sorularla boğuşabilir.
-
Travma ve Kayıp: Aile içi şiddet, taciz, ayrılık veya bir yakının kaybı gibi travmatik olaylar ergenlerin ruh sağlığını olumsuz etkileyebilir. *Ergenlerde kullanılan terapi yöntemleri ise;
Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Düşünce, duygu ve davranışlar arasındaki ilişkiyi ele alır. Anksiyete, depresyon ve obsesif-kompulsif bozukluk (OKB) gibi durumlarla başa çıkmada etkilidir. Ergenlerin olumsuz düşünce kalıplarını tanımlamalarına ve bunları daha sağlıklı olanlarla değiştirmelerine yardımcı olur.
Çözüm Odaklı Kısa Terapi (ÇOKT): Ergenin mevcut sorunlarına ve gelecekteki hedeflerine odaklanır, kısa sürede çözüm bulmayı amaçlar. Özellikle belirli zorluklarla başa çıkmak için somut stratejiler ve çözümler arayan ergenler için uygundur.
Aile Terapisi: Ergenin sorunlarını aile sistemi içinde ele alır. Aile içi iletişimi, ilişkileri ve dinamikleri iyileştirmeye odaklanır. Aile üyelerinin birbirlerini daha iyi anlamalarını ve desteklemelerini sağlar.
Oyun ve Sanat Terapisi: Ergenlerin duygularını, düşüncelerini ve deneyimlerini yaratıcı ifade yoluyla ortaya koymalarını sağlar. Özellikle sözel ifadeyle zorlanan ya da travma geçiren ergenler için faydalıdır.
Diyalektik Davranış Terapisi (DDT): Özellikle duygusal düzensizliği olan ve kendine zarar verme davranışları gösteren ergenler için tasarlanmıştır. Duygusal düzenleme, stresle başa çıkma becerileri, ilişkilerde etkinlik ve anlık dikkat (mindfulness) konularına odaklanır.
Ergen Odaklı Terapi: Ergenin gelişimsel ihtiyaçlarına ve yaşadıkları zorluklara odaklanır. Özsaygı, kimlik gelişimi ve akran ilişkileri gibi konulara dikkat eder.
Travma Odaklı Terapiler: Travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) ve diğer travma sonrası tepkilerle başa çıkmak için kullanılır. EMDR (Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme) ve travma odaklı bilişsel davranış terapisi gibi özel teknikler içerebilir.
Çocuk Terapisi
ÇOCUK TERAPİSİ; genellikle 12
yaşın altındaki çocukların
zihinsel, duygusal ve davranışsal sorunlarıyla başa çıkmalarına yardımcı olmak için tasarlanmış bir psikoterapi formudur. Çocuklar, kendilerini ifade etme biçimleri, anlayış düzeyleri ve gelişimsel ihtiyaçları açısından ergenlerden ve yetişkinlerden farklı olduğundan, terapi süreçleri de buna uygun şekilde uyarlanır.
Çocuk Terapisinde Ele Alınan Sorunlar
-
Davranış Sorunları: Hiperaktivite, dikkat eksikliği, öfke nöbetleri, itaatsizlik ve agresif davranışlar gibi sorunlar.
-
Anksiyete ve Korkular: Okula gitme korkusu, ayrılık anksiyetesi, sosyal anksiyete ve belirli fobiler.
-
Travma ve İstismar: Fiziksel, cinsel veya duygusal istismar ve travmatik olaylar sonucu ortaya çıkan sorunlar.
-
Yas ve Kayıp: Bir yakının ölümü veya önemli bir değişiklik (örneğin, taşınma veya boşanma) sonrası yaşanan yas süreci.
-
Okul ve Akademik Sorunlar: Öğrenme güçlükleri, okulda uyum sorunları ve akran ilişkilerinde yaşanan zorluklar.
-
Aile İçi Sorunlar: Ebeveynlerle veya kardeşlerle ilişkilerde yaşanan çatışmalar ve iletişim sorunları.
-
Yeme Bozuklukları: Aşırı yeme, iştahsızlık gibi yeme davranışı sorunları.
-
Uyku Sorunları: Uykuya dalamama, gece korkuları ve diğer uyku düzensizlikleri.
-
Kronik Hastalık veya Engellilik: Sağlık sorunlarına psikolojik uyum sağlama zorlukları.
-
Duygusal Sorunlar: Düşük özgüven, üzüntü ve kaygı düzeylerinde artış.
Çocuk Terapisinde Kullanılan Terapi Ekolleri
Oyun Terapisi: Çocukların doğal ifade biçimi olan oyunu kullanarak, çocukların duygularını, düşüncelerini ve yaşadıkları olayları işlemelerine yardımcı olur.
Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Çocukların düşünce, duygu ve davranışları arasındaki ilişkileri anlamalarına ve olumsuz düşünce kalıplarını değiştirmelerine yardımcı olur.
Aile Terapisi: Çocuğun sorunlarını aile sistemi içinde ele alır ve aile üyelerinin birbirleriyle daha sağlıklı ilişkiler kurmalarına yardımcı olur.
Sanat Terapisi: Çocukların sanat malzemeleri kullanarak kendilerini ifade etmelerine olanak tanır. Bu, özellikle sözlü ifadeyle zorlanan çocuklar için etkilidir.
Davranış Terapisi: Belirli davranışları değiştirmeye yönelik stratejiler sunar ve olumlu davranışları pekiştirmek için sistemler kullanır.
Oyunla Bütünleşik BDT: Oyun ve BDT tekniklerinin bir kombinasyonunu kullanarak, çocukların yaşadıkları sorunları daha etkin bir şekilde işlemelerini sağlar.
Duygusal Odaklı Terapiler: Çocukların duygularını tanımlamalarına, ifade etmelerine ve duygusal zorluklarla başa çıkmalarına yardımcı olur.
Mindfulness ve Stres Yönetimi Teknikleri: Çocukların şimdiki anın farkında olmalarını ve stresle daha sağlıklı bir şekilde başa çıkmalarını öğretir.
Çift ve Aile Terapisi
ÇİFT TERAPİSİ, romantik ilişkilerdeki sorunları ele alır. İletişim sorunları, güven meseleleri, duygusal uzaklık, cinsel uyumsuzluk ve finansal anlaşmazlıklar gibi konular üzerinde çalışır.
Karşılaşılan Sorunlar
-
İletişim Sorunları: Yanlış anlaşılmalar, dinleme eksikliği ve ifade zorlukları.
-
Güven Sorunları: Aldatma, yalanlar veya geçmişte yaşanan olaylardan kaynaklanan güvensizlik.
-
Duygusal Uzaklık: Bağlılık eksikliği, duygusal destekten yoksunluk veya birbirinden uzaklaşma hissi.
-
Cinsel Sorunlar: Cinsel isteksizlik, cinsel uyumsuzluk veya cinsellikle ilgili anlaşmazlıklar.
-
Finansal Anlaşmazlıklar: Para yönetimi, harcama alışkanlıkları ve finansal kararlarla ilgili çatışmalar.
-
Ebeveynlik ve Aile Planlaması: Çocuk yetiştirme yaklaşımlarındaki farklılıklar, aile planlaması konuları.
-
Geniş Aile Sorunları: Aile içi ilişkiler ve sınırlarla ilgili sorunlar.
AİLE TERAPİSİ
-
Aile İçi İletişim Sorunları: Aile üyeleri arasında yanlış anlamalar ve etkili iletişim eksikliği.
-
Ebeveyn-Çocuk Çatışmaları: Nesiller arası anlaşmazlıklar, disiplin sorunları ve yetki mücadeleleri.
-
Davranışsal ve Duygusal Sorunlar: Çocukların veya ergenlerin davranışsal sorunları, aile içi stres ve anksiyete.
-
Aile Bireylerinin Kişisel Sorunları: Bir aile üyesinin ruhsal sağlık sorunları, bağımlılık gibi sorunlarının aile dinamiklerine etkisi.
-
Yas ve Kayıp: Aile içinde bir kaybın yarattığı yas süreci ve uyum zorlukları.
-
Büyük Yaşam Değişiklikleri: Taşınma, işsizlik, boşanma gibi büyük yaşam olaylarının aile üzerindeki etkileri.